Phổ hiền bồ tát là ai và những điều cần biết

Phổ Hiền Bồ Tát là một trong tứ đại Bồ tát trong Phật giáo. Cùng với Bồ tát Văn Thù trở thành 2 thị giả của Phật Thích Ca Mâu Ni. Trong đó, Bồ tát Văn Thù cưỡi sư tử đứng bên trái, còn Bồ tát Phổ Hiền cưỡi voi trắng đứng ở bên phải. Vậy Phổ Hiền Bồ tát là ai? Mời các bạn cùng tìm hiểu với đồ đồng Lê Gia trong bài viết ngay dưới đây.

1. Phật Phổ hiền bồ tát là ai?

Phổ Hiền Bồ tát là một trong tứ đại Bồ tát của Phật giáo. Đó là các Ngài: Bồ tát Quán Thế Âm, Bồ tát Địa Tạng, Bồ tát Văn Thù và Bồ tát Phổ Hiền. Bồ tát Văn Thù là đại biểu của trí, tuệ, chứng, nắm giữ trí tuệ của chư Phật. Đại biểu cho lý, định, hạnh, nắm lý đức, hạnh đức và định đức của chư Phật.

Ngài diễn giải sự viên mãn của định tuệ, lý trí cùng hạnh chứng của Như Lai. Phổ Hiền Bồ tát và Bồ tát Văn Thù cùng với Phật Tỳ Lô Giá Na là Hoa Nghiêm Tam Thánh. Mật Tông xưng tụng Bồ tát Phổ Hiền là Như Ý Kim Cương, Thiện Nhiếp Kim Cương, Chân Như Kim Cương, là đồng thể với Kim Cương Tát Đỏa.

Khi Phổ Hiền Bồ tát chưa xuất gia, tên là Năng-đà-nô, Ngài là con thứ tư của vua Vô Tránh Niệm. Danh hiệu Phổ Hiền xuất hiện trong kinh Mạn Ðà La Bồ Tát, sau là kinh Hoa Nghiêm, kinh Pháp Hoa và trở nên phổ biến.

Bồ tát Phổ Hiền tượng trưng cho Lý, Ðịnh, Hành; cưỡi voi trắng 6 ngà, hầu bên phải của Như Lai. Voi trắng là biểu tượng cho trí tuệ vượt chướng ngại, 6 ngà tượng trưng cho chiến thắng sáu căn mũi, mắt, tai, lưỡi, thân, ý.

Trong Diệu Pháp Liên Hoa Kinh, ngài Phổ Hiền nguyện với Phật về 500 năm sau ai thọ trì Kinh Pháp Hoa, ngài sẽ cưỡi voi trắng đến hộ trì.

Nếu chúng sinh nghe danh hiệu ngài và chạm đến thân ngài, nằm mộng thấy ngài; tưởng niệm đến ngài một ngày đêm thì không còn thối chuyển. Tại nước ta, tín đồ Phật Giáo hằng năm cử hành lễ vía ngài đản sanh vào ngày 21/2 âm lịch. Lễ vía ngài thành đạo 23/4 âm lịch.

 2. Sự tích Phật Phổ hiền bồ tát

Khi còn làm con vua Vô Tránh Niệm, Ngài được phụ vương khuyên bảo nên phát tâm cúng dường Phật Bảo Tạng cùng chúng sanh trong 3 tháng. Quan đại thần Bảo Hải thấy vậy, khuyên: “Điện Hạ làm việc công đức như thế, xin hãy hồi hướng về đạo Vô Thượng Bồ Đề mà cầu được thành Phật…”.

Thái tử nghe vậy, liền bạch với Phật Bảo Tạng: “Bạch Đức Thế Tôn! Công đức cúng dường Ngài cùng chúng sanh trong 3 tháng, nguyện phát tâm Bồ Đề, xin hồi hướng về đạo Vô Thượng Chánh Giác, tu hạnh Bồ Tát cho mọi loài chúng sanh được thành Phật đạo…”.

Đức Bảo Tạng Như Lai nghe vậy liền thọ ký ngay, sau khi Ngài thọ ký, tự nhiên giữa hư không nhiều vị Thiên Tử ở các cõi Trời đem các bông thơm đẹp đến cúng dường và khen ngợi.

Thái tử thưa với Phật rằng: “Bạch Đức Thế Tôn! Nay tôi kính lễ Ngài và Chư Phật xin hằng sa thế giới đủ món hương tốt, rất thơm..nếu ngửi được món hương thơm ấy, thì đều thoát khổ và hưởng sự an vui”.

Thái tử đang cúi đầu lễ Phật, thì trong thế giới mười phương tự nhiên có hương thơm bay khắp cả. Mọi loài chúng sanh ngửi được mùi hương ấy, đều hớn hở, phiền não tiêu trừ.

Thái tử chăm làm Phật sự và hóa độ chúng sinh, cầu cho viên mãn những gì đã phát nguyện. Ngài tu hành tinh tấn nên đã thành Phật và hóa thân vô số trong các thế giới để giáo hóa chúng sanh.

3. Ý nghĩa Phật Phổ hiền bồ tát

Phổ Hiền dịch là Tam-mạn-đà Bạt-đà hoặc Tam-mạn-đà Bạt-đà-la (Samntabhadra). Phổ là biến khắp, Hiền là Đẳng Giác Bồ-tát, nên Phổ Hiền nghĩa là vị Bồ Tát Đẳng Giác. Có thể hiện thân khắp mười phương pháp giới, hiện thân hóa độ mong cầu của chúng sanh.

Phổ Hiền Bồ tát là vị Bồ Tát quan trọng của Phật Giáo Đại Thừa, theo kinh Pháp Hoa, ngài là Bồ Tát ở quốc độ của Phật Bảo Oai Đức Thượng Vương Như Lai, ở phía Đông cõi Ta Bà. Nghe thế giới thuyết kinh Pháp Hoa đã lãnh đạo 500 vị Đại Bồ Tát đến nghe và phát tâm hộ trì chánh pháp.

Ngài là người hộ vệ cho những ai tuyên giảng đạo pháp, đại diện cho “Bình đẳng tính trí” là trí huệ thấu hiểu của sự đồng nhất và khác biệt.

4. Cách thờ Phật Phổ hiền bồ tát

Tượng Phổ Hiền Bồ tát muốn mua, thỉnh tượng về thờ phải xuất phát từ sự thành tâm. Thờ để mong mỏi lĩnh hội ngọn đèn trí tuệ của Ngài. Biết đúng sai, một lòng hướng thiện, không phải cầu ban phước trừ họa.

Trước khi thỉnh tượng về nhà nên làm lễ khai quang điểm nhãn, mới rước tôn tượng và làm lễ an vị. Trong những ngày thực hiện thỉnh tôn tượng Phổ, gia chủ nên trì tụng thập chú, ăn chay thanh tịnh.

Bàn thờ Phổ Hiền Bồ tát phải trang nghiêm, hàng ngày phải quét dọn, rút bớt chân hương, không để hoa quả khô héo. Ngày ba mươi, mùng một - mười bốn, mười lăm âm lịch hàng tháng nên sắm nhang đèn, hoa trái dâng cúng trang nghiêm.

5. Kinh Mười Nguyện Phổ Hiền - Thiền Sư Nhất Hạnh

Con xin đem ba nghiệp thanh tịnh

Kính lạy tất cả hằng sa Bụt

Trong các thế giới khắp mười phương

Quá khứ, vị lai và hiện tại.

Thần lực của hạnh nguyện Phổ Hiền

Giúp con có mặt khắp mọi nơi

Nơi đâu có Bụt là có con

Bụt là vô lượng, con vô lượng.

Trong hạt bụi có vô số Bụt

Mỗi vị an trú chúng hội mình

Đức tin của con vẫn tràn đầy

Trong mọi hạt bụi của pháp giới.

Con đang sử dụng biển âm thanh

Phát ra ngôn từ rất vi diệu

Tán dương biển công đức của Bụt

Cho đến vô số kiếp về sau.

Lấy những tràng hoa vi diệu nhất

Hương thơm, âm nhạc và tàng lọng

Sử dụng mọi thứ trang nghiêm ấy

Con đem cúng dường các Như Lai.

Các thức y phục và hoa hương

Đèn đuốc, trầm hương và tọa cụ

Mỗi thứ đều thành ra sung mãn

Con xin cúng dường các Như Lai.

Con đem tâm hiểu biết rộng sâu

Tin tưởng chư Bụt trong ba đời

Con nương sức hạnh nguyện Phổ Hiền

Cúng dường khắp hết các Như Lai.

Từ xưa con đã tạo nghiệp xấu

Vì tham, sân, si từ vô thỉ

Do thân, miệng, ý mà phát sinh

Nay con đều sám hối tất cả.

Con xin tùy hỷ mọi công đức

Của các chúng sinh trong mười phương

Các bậc hữu học và vô học

Các bậc Như Lai và Bồ Tát.

Những ngọn đèn sáng soi thế gian

Hoặc mới thành tựu đạo giải thoát

Con xin tất cả đều thương tưởng

Chuyển bánh xe pháp để độ đời.

Các Bụt đang thị hiện Niết Bàn

Con cũng chí thành cầu như thế

Xin hãy ở lại đời mãi mãi

Để làm lợi lạc cho chúng sanh.

Con xin tán lễ cúng dường Bụt

Thỉnh Bụt ở lại độ chúng sanh

Căn lành tùy hỷ và sám hối

Xin đem hồi hướng cho đạo Bụt.

Con xin đem hết công đức này

Hồi hướng tất cả cho Tam Bảo

Cả tánh và tướng trong pháp giới

Hai Đế dung thông ấn tam muội.

Biển công đức vô lượng như thế

Con xin hồi hướng không giữ lại

Nếu có chúng sanh nào dại dột

Bằng thân, bằng ý hoặc bằng lời

Bài báng phá hoại đạo giải thoát

Xin cho nghiệp chướng được tiêu trừ.

Mỗi giây, trí tuệ trùm pháp giới

Độ khắp mọi loài lên bất thối

Hư không, chúng sanh không cùng tận

Phiền não, nghiệp báo không cùng tận

Bốn thứ kể trên thật vô biên

Hồi hướng của con cũng như thế.

Thích Nhất Hạnh dịch, (279, tạng Kinh Đại Chánh)

6. Phật Phổ hiền bồ tát- Biểu tượng – Pháp khí – Thờ phụng

Bồ Tát Phổ Hiền được thờ cùng Phật Thích Ca và Bồ Tát Văn Thù Sư Lợi.

Ở Tây Tạng, người ta thờ ngài như là Nhiên Đăng Cổ Phật, hiện nay chỉ còn tín đồ của tông Ninh Mã giữ lối thờ phụng đó. Phái Mật Tông ở vùng Hy Mã Lạp Sơn thì cho rằng Phổ Hiền Bồ tát là đấng sáng tạo ra Mật Tông Phật Giáo chứ không phải Đại Nhật Phật.

Ở Trung Hoa, Bồ Tát Phổ Hiền được thờ chung với Phật Thích Ca và Bồ Tát Văn Thù. Là một trong bốn Đại Bồ Tát, trú xứ là núi Nga Mi, nơi Bồ Tát lưu trú từ Ấn Độ sang Trung Quốc bằng voi trắng.

Tại Nhật Bản và nhiều vùng khác ngài được thờ qua hình tướng mật nhiệm Phổ Hiền Dương Mệnh Bồ Tát. Trong hệ thống Ngũ Phật, Bồ Tát thuộc nhóm Phật Đại Nhật. Biểu tượng là ngọc như ý, hoa sen.

Trong Kim Cương Thừa, tên Phổ Hiền Bồ Tát được sử dụng chỉ Bản Sơ Phật, hiện thân của Pháp Thân. Vị Phổ Hiền này được vẽ với màu xanh đậm, tượng trưng cho tánh Không. Tượng vẽ Phổ Hiền Bồ Tát hợp nhất với nữ thần sắc trắng, biểu tượng của sự nhất thể.

Phổ Hiền Bồ Tát thường xuất hiện trong bộ Thích Ca Tam Tôn cùng Phật Thích Ca và Bồ Tát Văn Thù Sư Lợi.

Ngài xuất hiện với vương miện và y trang đầy ắp châu báu, cỡi voi trắng 6 ngà; tượng trưng cho chiến thắng 6 giác quan. Pháp khí biểu tượng cho sự chiến thắng sáu giác quan cầm nơi tay trái, hoặc tay phải cầm hoa sen, trên đóa hoa là viên bảo châu. Một trong hai bàn tay ngài bắt ấn ngón cái và ngón trỏ chạm thành hình tam giác.

Ở Nhật Bản, Phổ Hiền Dương Mệnh Bồ Tát với 32 tay, ngồi trên voi trắng 4 đầu. Có khi vị Bồ Tát này được biểu thị trong hình tướng phẫn nộ là Chemchok Heruka. Vị Thần có cánh với thân hình màu nâu đỏ sẫm có 6 tay, 3 mặt và 4 chân.

-----Mời quý khách tham khảo thêm các bài viết-----

>> Tham khảo bài viết Ban Tam Bảo tại chùa thờ những ai?

>> Tham khảo Các mẫu tượng Phật- Thần linh bằng đồng

>> Tham khảo Mẫu tượng Phật Thích Ca làm màu giả cổ bằng đồng

>> Tham khảo Mẫu tượng Phật A di đà mặc áo gấm bằng đồng

>> Tham khảo Cách khai quang tượng Phật A di đà 

>> Tham khảo mẫu tượng Phật A di đà bằng đồng

>> Tham khảo Bồ Tát Thiên Thủ Thiên Nhãn là ai và những điều cần biết